ก่อนมีอวิชชา กับ หลังนิพพาน

ความต่างพระนิพพานกับก่อนอวิชชาบังเกิด
บังเอิญว่าผมไปพบข้อความในพระสูตรหนึ่ง นานมาแล้ว เพิ่งนึกออก กล่าวทำนองว่า "อวิชชาไม่ได้มีอยู่ก่อน อวิชชามีมาในภายหลัง” ย้ำอีกทีว่า กล่าวทำนองนี้
จึงเกิดคำถามว่า สภาพก่อนอวิชชาเกิดเทียบกับสภาพภายหลังนิพพานแล้ว มีภาวะต่างกันอย่างไรบ้างครับ
ขอความกรุณาอย่างที่สุดครับ เพราะรู้สึกว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องเดียวเท่านั้น ที่ทำให้ผมละวิจิกิจฉาไม่ได้ และเป็นปัญหาที่ทำให้คิดไม่ตกมากกว่าเรื่องไหน ๆ ในโลก ซึ่งแม้พยายามจะใช้ความศรัทธาแล้วแต่ก็ยังคงสงสัยอยู่และละไม่ได้เสียที ดังนั้น ผู้ที่สามารถทำให้ความสงสัยของผมข้อนี้กระจ่างได้เรียกว่าเป็นผู้ช่วยชีวิตผมทีเดียวครับ
เพราะผมมักเทียบว่า หากสภาพพระนิพพานเป็นความว่างแล้ว สภาพก่อนอวิชชาก็ไม่จัดเป็นความว่างหรอกหรือ และหากสภาพก่อนอวิชชาจัดเป็นความว่าง หลังจากที่นิพพานแล้วก็ไม่จัดเป็นสภาวะเดียวกันกับก่อนที่อวิชชาจะเกิดหรือ
หากเป็นไปได้กรุณาช่วยอ้างพระพุทธพจน์ที่จะมาหักล้างความคิด (ทิฏฐิ) ส่วนนี้ให้ด้วยครับ เพราะผมวนเวียนคิดอยู่แต่เรื่องนี้ เหมือนหาทางออกไม่ได้
ถ้าสามารถอ้างพระพุทธพจน์บทดังกล่า(ที่ผมจำที่มาไม่ได้)มาได้ จะดีมากเลยครับ

ความหลงลืม คือคำตอบ

เราจะเปรียบ ก็บุคคลพึงหลงลืมว่า สิ่งใดมีแล้วเราละออก แต่กลับหลงลืมการละออก ว่าละออก ด้วยเหตุใด ก็กลับทำอีก การทำอีก ชื่อว่าเป็นอวิชชานั้น อันประกอบด้วยการทุจิตแต่ก่อนมา ก็บุคคลพึงมีสติจำได้ว่า สิ่งนั้นเราละมาแล้ว มาสู่เหตุนี้ ย่อมจำการละออกนั้นได้ จึงชื่อว่า สิ้นอวิชาในข้อนั้น

วสันต์ 15 พ.ย. 47