คิดอย่างไร จึงไม่วิปลาส

พิจารณาหรือคิดเรื่องพิสดารอย่างไรจึงไม่ทำให้วิปลาส
กรอบที่ไม่ทำให้วิปลาสหรือฟุ้งซ่านเกินไป ไม่เป็นบ้าหรือเพี้ยน
สืบเนื่องจากกระทู้หลังๆ มานี้ ผมได้ตั้งกระทู้ที่จิตนาการและพิสดารมากๆ จึงขอเสนอกระทู้นี้เพื่อพิจารณาควบคู่กันไป
กำหนดเพื่อพิจารณาหรือคิดเรื่องพิสดารอย่างไร จึงไม่ทำให้วิปลาส หรือฟุ้งซ่านจนเกินไป และไม่เป็นบ้าหรือเพี้ยน
ตามหลักจริงๆ ก็คือ “พิจารณาหรือคิด อย่างไม่ยึดมั่นและถือมั่น”
แต่ตามปกติแล้วคนทั่วไปยังมีโมหะอยู่ จึงสามารถหลงเข้าไปยึดมั่นถือมั่นโดยไม่รู้ตัวได้
จึงมีปัญหาว่า จะถอดถอนหรือเตือนตัวเองได้อย่างไร ในขณะที่หลงเข้าไปยึดมั่นถือมั่นโดยไม่รู้ตัวนั้น
สิ่งที่จะเตือนให้รู้ตัว คือต้องมีสติรู้ในฐานะและภาวะที่เป็นอยู่ตามความจริง ดังนี้
1. เตือนสติตนเองให้มารู้ถึงความเป็นคน เช่น เตือนตนเองให้รู้ตัวเองว่าเป็นมนุษย์ธรรมดา ที่ต้อง กิน ดื่ม ถ่าย ทำงาน(เรียน) และนอน ไม่ใช่ผู้วิเศษตามความคิดที่พิสดารที่ปรุงแต่ง และถึงจะทำสิ่งที่วิเศษพิสดารได้บางครั้งบางคราว ตัวเองก็ยังเป็นมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งเท่านั้น ที่ต้องเป็นไปตามกรรมของมนุษย์
2. เตือนสติตนเองให้รู้ฐานะและหน้าที่ที่ตนเองเป็นอยู่จริงๆ ในฐานะความเป็นคน เช่น เตือนตนเองว่า เป็นพ่อ เป็นแม่ เป็นลูก เป็นหลาน เป็นเพื่อน เป็นพนักงานชั้นผู้น้อย เป็นพนักงานชั้นผู้ใหญ่ เป็นข้าราชการ ไม่ใช่ผู้วิเศษตามความคิดที่พิสดารที่ปรุงแต่งขึ้น
3. เตือนสติตนเองให้รู้สังคมของความเป็นมนุษย์ของตน เช่น ต้องทำมาหากินเลี้ยงตนเอง หรือเมื่ออยู่ในวัยเรียนก็ต้องต้องเรียนศึกษาหาความรู้ตามหลักวิชาการ ต้องมีหน้าที่รับผิดชอบต่อครอบครัว และต่อสังคม
3 ข้อข้างบนนั้น เมื่อใดพิจารณาหรือปรุงแต่งเรืองพิสดารเกินตัว อาจจะถึงขั้นฟุ้งซ่านในความคิด แต่เมื่อมีสติเตือนตนเองได้ดัง 3 ข้อ ข้างบน ย่อมไม่ทำให้วิปลาสจนเกินไป และไม่เป็นบ้าอย่างแน่นอน
ถ้าท่านผู้ใดประสงค์แสดงความคิดเห็น หรือเสนอแนวคิด หรือร่วมสนทนาก็เชิญเลยนะครับ

จิตนั้นเองย่อมพิสดาร ความพิสดารทุกอย่างจิตครอบงำแล้ว
ความพิสดารยิ่งกว่า ความคาดหวัง ไม่มี
บุคคลพึงรู้จัก ความคาดหวัง กำหนดให้เป็นลักษณะ ชื่อว่าคิดพิสดาร
บุคคลรู้จักความแปรปรวนในจิต ชื่อว่ารู้สิ่งพิสดาร
บุคคลพึงรู้สิ่งรวมกันของความคาดหวังและความแปรปรวนในจิต ให้รวมเป็นอรรถเดียว ชื่อว่า คิดในสิ่งพิสดารแล้วไม่วิปลาส
บุคคลพึงรู้สิ่งที่พิสดารแล้วไม่หลงใหล หวั่นวิตก ชื่อว่า ผู้ตื่นแล้ว

วสันต์ 14 ต.ค. 47